Czy joga musi polegać na dokładnym ustawieniu ciała, naśladowaniu pozycji i poprawności technicznej? Linda Hartley – terapeutka ruchu, nauczycielka i autorka książki „Mądrość poruszającego się ciała” – proponuje zupełnie inne podejście. Zamiast kopiowania pozycji, zachęca do wsłuchiwania się w to, co naprawdę żywe. Zamiast doskonałości – obecność. To opowieść o jodze, w której najważniejsze nie jest to, jak wyglądasz, ale co czujesz.
W tradycyjnym ujęciu joga często koncentruje się na formie zewnętrznej. Tymczasem Hartley widzi ciało jako dynamiczne pole doświadczenia, a nie obiekt do korekty. To właśnie w ciele zapisane są nasze emocje, historie i wzorce reagowania. W jej podejściu ciało staje się przestrzenią potencjału i transformacji, a nie tylko strukturą anatomiczną do doskonalenia.
Książka Hartley stanowi również wprowadzenie do metody Body-Mind Centering® (BMC), stworzonej przez Bonnie Bainbridge Cohen. To somatyczna praktyka, w której ruch, oddech, zmysły i dotyk służą poznaniu siebie poprzez ciało. Tu nie chodzi o „idealne” ułożenie pozycji, ale o wewnętrzną jakość odczuwania. Ruch staje się narzędziem kontemplacji, ciało – mądrą istotą, a nie mechanizmem do kontrolowania.
Hartley proponuje transformację paradygmatu praktyki jogi. Zamiast korygować siebie zgodnie z zewnętrznymi normami, zachęca do budowania relacji z oddechem, ruchem i zmysłowym odczuwaniem. To powrót do czułego postrzegania: uważność na mikrowrażenia, obecność w ciele, świadome spowolnienie.
W tym ujęciu oddech nie służy kontroli, ale prowadzi do wnętrza. Zadajemy pytania: Co teraz czuję? Co moje ciało chce mi powiedzieć? Takie podejście rezonuje z filozofią jogi jako drogi pratjahary – odwrócenia zmysłów do wewnątrz i spotkania się ze sobą.
Książka „Mądrość poruszającego się ciała” to nie tylko refleksja teoretyczna, ale także praktyczny przewodnik. Zawiera opisy wzorców rozwojowych, systemów anatomicznych widzianych jako wymiar świadomości oraz konkretne ćwiczenia z dotykiem, oddechem i ruchem. To zaproszenie do ucieleśnionej obecności – do bycia z ciałem bez przymusu, w zaufaniu do jego inteligencji.
Hartley podkreśla, że to ciało – nie zewnętrzny nauczyciel – staje się źródłem wglądu. Ruch nie wynika z potrzeby „naprawy”, ale z impulsu, który wypływa z wewnętrznego życia organizmu. Taka joga jest drogą powrotu do siebie – nie przez ocenę, ale przez doświadczanie.
To lektura zarówno dla nauczycieli jogi i ruchu, terapeutów, jak i wszystkich osób, które praktykują we własnym tempie, w domowym zaciszu. Może być mostem między jogą a życiem – pokazując, że prawdziwa transformacja nie zachodzi poprzez idealną formę, lecz przez kontakt z tym, co żywe, czujące, obecne.
Linda Hartley, Mądrość poruszającego się ciała. Wprowadzenie do Body-Mind Centering®, Wydawnictwo Ścieżki Mocy, 2024
Zobacz recenzję wideo Dr Niny Budziszewskiej na YouTube!
Adiunktka w Zakładzie Filologii Indyjskiej na Uniwersytecie Wrocławskim oraz kierowniczka Pracowni Badań nad Jogą i Studiów Podyplomowych Jogi Indyjskiej na tej samej uczelni, to pasjonatka filozofii jogi, sanskrytu, Himalajów oraz medytacyjnych aspektów jogi. Jej badania koncentrują się na zgłębianiu starożytnych tekstów i filozofii jogicznej, a także popularyzowaniu technik oddechowych, takich jak pranajama. Jest autorką nagrodzonej I nagrodą Magellana 2020 w kategorii publikacji podróżniczej książki „Himalaje. W poszukiwaniu joginów”, w której opisuje swoje poszukiwania duchowych mistrzów i głębszego sensu życia u podnóży najwyższych gór świata. Jej praca naukowa i literacka inspiruje do odkrywania mądrości Wschodu, a także do praktykowania jogi jako drogi do wewnętrznej równowagi i spokoju.
Artykuły, które mogą Ci się spodobać.
Dołącz do naszej jogowej społeczności. Otrzymasz od nas zniżkę na pierwszy miesiąc do Studia, darmowe materiały pomocne w praktyce jogi, cotygodniową inspirację oraz 45 dni w BookBeat całkowicie za darmo!