Szyszynka, joga i regulacja snu. Rola szyszynki w naszym życiu (zwłaszcza nocnym!) z perspektywy jogicznej

Szyszynka? Czy wiesz, za co odpowiada? Kiedy pojawia się wokół nas temat hormonów, dotyczy on najczęściej kapryśnego gruczołu tarczycy. Wielu ludzi ma z nim problem, co jest bardzo często związane ze stylem życia i wymaga zażywania regulujących tabletek.

Innym często poruszanym tematem w dyskusjach jest gruczoł nadnerczy, który się aktywizuje, gdy na przykład jesteśmy źli, i jest odpowiedzialny za produkcję hormonu stresu – kortyzolu.

Lecz jest jeszcze jeden gruczoł – szyszynka, która gra zasadniczą rolę w naszym śnie, bo produkuje melatoninę. Jednak tu działanie szyszynki się nie kończy, a w jodze jest postrzegana jako gruczoł najważniejszy. Szyszynkę łączy się z czakrą trzeciego oka.

Jaką rolę w naszym życiu pełni szyszynka?

Założę się, że wielu z was może nawet nie wiedzieć, że taki gruczoł istnieje albo jak niezwykłą funkcję pełni w całym naszym ciele.

Chociaż słowo o szyszynce mogło zapaść wam w pamięć na lekcjach biologii, jeśli byliście uważniejszymi uczniami niż ja. Ja dowiedziałem się o nim, dopiero kiedy zacząłem praktykować jogę.

Szyszynka to taki malutki gruczoł mieszczący się w samym centrum naszego mózgu, u podstawy śródmózgowia. To fascynujące, że przez długi czas był postrzegany jako szczątkowa i zbędna cześć ciała. Taki nikomu niepotrzebny dodatek.

W swoim czasie medycyna konwencjonalna zaklasyfikowała go jako bezużyteczny organ w naszym organizmie.

Tym bardziej ciekawe jest, że Kartezjusz, francuski filozof, matematyk i naukowiec, napisał na początku XVII wieku, że szyszynka jest siedliskiem duszy i miejscem, w którym powstają wszystkie nasze myśli.

W jodze czakr z kolei to właśnie ta przestrzeń, którą zajmuje szyszynka, jest uważana za miejsce, gdzie znajduje się jedna z najważniejszych czakr, czyli adźńa czakra.

Inaczej znana jest jako trzecie oko, czyli to oko, które widzi, kiedy pozostałe dwa są zamknięte. To właśnie ono po aktywacji może pomóc nam osiągnąć wyższy stan świadomości.

Szyszynka w jodze

Rola szyszynki była dobrze znana starożytnym indyjskim riszim, czyli pradawnym mędrcom. Sprawdźmy jednak, co teraz nauka mówi o tym gruczole.

Dopiero około 60 lat temu naukowcy odkryli, że jest to bardzo ważny gruczoł, który kontroluje cały cykl snu i czuwania.

Rytm dobowy

W terminologii medycznej nazywają to rytmem dobowym. Kiedy w pokoju robi się ciemno i wszystko cichnie, w szyszynce produkuje się hormon zwany melatoniną, który wpływa do krwiobiegu, i powoli zapadamy w sen.

Benjamin Franklin słynął z powiedzenia, że wczesny sen i wczesne wstawanie sprawiają, że człowiek jest zdrowy, bogaty i mądry. Brzmi bardzo obiecująco.

Jet lag a szyszynka

Kiedy więc rytm dobowy jest zaburzony, nie możemy zrealizować tego ideału. Dla przykładu: co się dzieje podczas tak zwanego jet lagu, kiedy zmieniasz strefę czasową?

Szyszynka się dezorientuje i nie wie, kiedy jest noc, a kiedy dzień, i w efekcie nie możemy spać. Zakłócony zostaje rytm dobowy. Lekarze radzą, aby wziąć lekarstwo – dawkę melatoniny – i rzeczywiście wiele osób, które regularnie podróżują, zażywa tabletkę melatoniny.

Zwykle szyszynka potrzebuje tygodnia lub dwóch, aby całkowicie zaadaptować się do nowej sytuacji. W jodze odnajdziemy jednak asany zwiększające przepływ krwi do szyszynki, która może wrócić do normy znacznie szybciej niż zazwyczaj.

Mój jogiczny mistrz Sri M podczas jednego z wykładów w Genewie mówił o pojawiającym się u niego jet lagu i jak sobie z tym radzi.

Sri M podróżuje po całym świecie ze swoimi wykładami i przeskakuje z jednej strefy czasowej do drugiej w bardzo krótkich odstępach czasu.

Mówi między innymi, że umysł może kontrolować szyszynkę, która potrzebuje więcej krążenia krwi w tym obszarze, aby lepiej funkcjonować.

Asany na jet lag

Asany takie jak śirszasana (jeśli jej nie praktykujecie, proszę, nie ćwiczcie bez opieki swojego nauczyciela, ponieważ ryzyko kontuzji jest bardzo wysokie) i śarwangasana mogą pomóc. Są to jednak dość wymagające asany.

Zamiast tego, po prostu połóż się na łóżku, pozwalając głowie zawisnąć na krawędzi przez jakiś czas, a potem bardzo powoli wstań. Zwiększysz wtedy przepływ krwi (nie zaleca się tego jednak przy wysokim ciśnieniu).

W ten właśnie sposób możesz szybko się wyleczyć na przykład ze słynnego jet lagu. Sri M wspomina, że powrót do zdrowia zajmuje mu dzień, ale on jest zaawansowanym joginem. Przeciętnej osobie może to zająć trochę czasu, ale nadal będzie szybciej, jeśli wykorzystasz te metody na dokrwienie szyszynki.

Szyszynka a dobry sen

Ostatnie badania nad rolą melatoniny w neurodegeneracji (przypominającej chorobę Alzheimera) wykazały, że melatonina wydzielana przez szyszynkę może odgrywać ważną rolę w procesie starzenia i przy chorobie Alzheimera jako przeciwutleniacz i neuroprotektor.

Gdy się starzejemy, wydzielanie melatoniny się zmniejsza, a pacjenci z chorobą Alzheimera mają jeszcze głębszą redukcję tego hormonu.

Dane z badań klinicznych wskazują, że suplementacja melatoniną poprawia sen, łagodzi zmiany związane ze starzeniem się i spowalnia postęp zaburzeń u pacjentów z chorobą Alzheimera.

Melatonina odgrywa ogromnie ważną rolę w zdrowiu i witalności naszego organizmu. Zatem szyszynka, która produkuje ten hormon, nagle okazała się organem o wielkim znaczeniu. Dlatego ważne jest, aby zachować ten gruczoł w zdrowiu.

Mogą istnieć różne sposoby na utrzymanie szyszynki w dobrej kondycji, jak wspomniane asany, które pomagają przekierować krew do mózgu.

Praktyka jogi pomoże Ci dbać o szyszynkę

Medytacja również pomaga w utrzymaniu zdrowego gruczołu, ponieważ uwaga przekierowana w to miejsce stymuluje je. Wielu praktykujących medytuje nad szyszynką, zwaną czakrą trzeciego oka lub czakrą adźńa w jodze.

Innym ciekawym przykładem są badania dotyczące relacji pomiędzy aktywacją szyszynki a medytacją obserwowaną przez obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego.

Technika medytacji wykorzystana w badaniach to chińskie oryginalne ciche siedzenie (COQS – Chinese Original Quiet Sitting), jedna z tradycyjnej chińskiej medytacji.

Wyniki wykazały, że medytacja nad poczuciem otrzymywania energii duchowej może powodować aktywację szyszynki, co pokazało obrazowanie mózgu za pomocą rezonansu. Badania potwierdziły spekulację, że szyszynkę da się stymulować medytacją.

Jeśli więc tak jest, szyszynka ma wiele wspólnego z naszą świadomością, być może jest nawet mostem do ducha lub duszy. Czy ta korelacja jest jedynie efektem psychologicznym, czy prawdziwym zjawiskiem fizycznym, pozostaje do dalszego zbadania.

Obecnie prowadzi się więcej badań nad związkiem między jogą a aktywnością szyszynki. Wcześniej czy później dostępne będą te pogłębione naukowo. Biorąc pod uwagę fakt, że ten gruczoł był całkowicie ignorowany przez bardzo długi czas, przeszliśmy naprawdę długą drogę, by wreszcie docenić coś, co starożytni jogini już dawno wiedzieli.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by WanderingYogi (@arunwanderingyogi)

Na zdrowie!

Bibliografia

Liou C., Hsieh C., Hsieh C. et al. Correlation between Pineal Activation and Religious Meditation Observed by Functional Magnetic Resonance Imaging. Nat Prec (2007).

Jian-zhi WANG, Ze-fen WANG – Acta Pharmacologica Sinica 2006 Jan; 27 (1): 41–49 –„Role of melatonin in Alzheimer-like neurodegeneration”.

Pragniesz zadbać o swój relaks i spokojny, głęboki sen? W takim razie dołącz do 14-dniowego wyzwania Jesienne Wieczory z Jogą! W wyzwaniu znajdziesz łagodne i spokojne praktyki przy świecach.  Doświadczysz delikatnych sesji hatha jogi oraz relaksacyjnych i regenerujących sesji yin jogi. Będziesz pracować kolejno z 7 obszarami Twojego ciała. Nie zabraknie również medytacji dla ukojenia umysłu. Nauczysz się bardziej świadomie poruszać na macie oraz relaksować.

Dołącz do 14-dniowego programu i podaruj sobie wyjątkowy czas tylko dla siebie!