Zapewne większość z Was słyszała kiedyś, że ajurweda i joga idą w parze. Ajurweda jest siostrą jogi. Jest w tym wiele prawdy. Czasem zauważamy, że praktyka jednych asanach jest dla nas bardziej przyjemna, a innych – trudniejsza.
W zależności od tego, jaką mamy doshę, powinniśmy się skupić na konkretnych pozycjach, które wpływają dobrze na jej równowagę.
Ważny jest również sposób, w jaki asany są wykonywane i może się on różnić dla danej konstelacji.
Według ajurwedy w naszych ciałach 5 elementów składowych natury (przestrzeń, powietrze, ogień, woda i ziemia) występuje jako dosha, czyli energia biologiczna zwana: vata, pitta i kapha.
Każdy z nas rodzi się z pewną unikalną kombinacją/konstelacją doshy, która jest niezmienna przez całe życie.
Jest to prakriti. Żadna z dosh nie jest lepsza, ani gorsza. Najczęściej jesteśmy mieszanką ich wszystkich, z których jedna jest dominująca.
Istotne jest nie tylko jaki sposób aktywności fizycznej dla danej doshy jest bardziej lub mniej korzystny, ale również sposób, w jaki ją wykonujemy, a także ogólnie rzecz biorąc cały nasz styl życia: począwszy od odżywiania, formy odpoczynku, snu, po czynniki, na które wypływu nie mamy jak np. pogoda. Aby nauczyć się czuć się lepiej i zdrowiej warto poznać swoją doshę i to, co wpływa na nią korzystnie i co robić by była zrównoważona.
Kolejny istotny termin to vikriti. Jest to odzwierciedlenie stanu ciała w danym momencie i zmienia się pod wpływem wielu czynników zewnętrznych i wewnętrznych np. pogody, pory dnia lub nocy, stanu zdrowia, snu itd.
Może być tak, że osoba zazwyczaj szczupła i pełna energii, poprzez nieodpowiednią dietę i styl życia, odczuwa dolegliwości typowe dla nadmiaru kaphy w organiźmie, czyli zwiększenie masy ciała, ospałość, zmęczenie.
Również osoba o konsytucji kaphy, prowadząc zbyt pasywny tryb życia może doprowadzić do nasilenia się tej doshy.
Znajomość podstawowych cech doshy pomaga nam rozpoznać pierwsze objawy niezrównoważenia. Według ajurwedy zawsze powinniśmy dążyć do równowagi w ciele i umyśle wszystkich trzech dosh, ponieważ to przyniesie nam zdrowie i szczęście.
Elementów składowych balansowania dosh jest wiele, w tym nasz tryb życia, sen, odżywianie i aktywność fizyczna. I na tym ostatnim się dziś skupimy. Wróćmy zatem do związku ajurwedy z jogą.
Praktykowanie jogi z uwzględnieniem naszych unikalnych cech, czyli dosh, pozwala nam osiągnąć harmonię, zdrowie, samo-świadomość oraz sięgnąć po nasz prawdziwy potencjał. Przejdźmy do opisu praktyki i bardziej szczegółowego opisu każdego z typów.
Siła ruchu.
Element przestrzeni i powietrza.
Cechy określające osobę o zrównoważonych cechach doshy vata: entuzjastyczny, wrażliwy, ruchliwy, kreatywny, suchy, zimny, lekki, zmienny, czysty, nieregularny, szybki. Gdy czujesz się nerwowy, niespokojny, lękliwy, hiperaktywny, chudniesz, nie śpisz dobrze, czujesz się osłabiony, czujesz, że twoje mięśnie i stawy są sztywne, boli cię dolna część kręgosłupa lub szyja może oznaczać to, że dosha ta jest niezrównoważona.
Skup się na fundamentach każdej pozycji, by uzyskać poczucie stabilizacji i uziemienia. Praktykuj powoli w ciepłym pomieszczeniu, wydłużaj wydech, zakończ praktykę długim relaksem. Staraj się praktykować w sposób mniej męczący i mniej dynamiczny, zamknij oczy by lepiej się skoncentrować.
Asany dla vaty: Savasana, Ustrasana, Setubandhasana, Trikonasana, Adho Mukha Svanasana, Virabhadrasana, Vrksasana, Matsyasana, Balasana, Dhanurasana, Padmasana, Siddhasana.
Siła dynamiczna.
Element ognia i wody.
Cechy określające osobę o zrównoważonych cechach doshy pitta: ambitny, odważny, przenikliwy, silnie rozwinięte cechy przywódcze, gorący, miękki, intensywny, gładki, ostry, kwaśny, lekki. Pitty są perfekcjonistami, a gdy dosha jest zaburzona stają się zbyt ambitne, poirytowane i łatwo wpadają w złość.
Fizycznymi objawami zaburzenia mogą być np. bóle żołądka, zapalenia oczu, zaburzenia trawienia, stany zapalne skóry, nadmierna potliwość.
Baw się jogą i nie traktuj każdej asany zbyt poważnie. Praktykuj w chłodniejszym pomieszczeniu (nie całkiem wychłodzonym, ale też nieprzegrzanym), staraj się wykonywać pozycje tak, aby się nie spocić, skup się wdechu, rozluźnionym wzroku (oczy mogą być zamknięte) i na odczuciach w ciele, a nie w umyśle, unikaj krytykowania siebie, pamiętaj, że joga to nie zawody i że czasem mniej znaczy więcej.
Uważaj, by nie zostawać w pozycjach odwróconych zbyt długo, ponieważ rośnie wtedy twoja temperatura i ciśnienie, a to mocno zaburza tą doshę.
Asany dla pitty: Dhanurasana, Ustrasana, Bhujangasana, Sirsasana, Matsyasana, Setu Bandha Sarvangasana, Anjaneyasana, Vriksasana, Shashaungasana, Kurmasana, Paschimottanasana, Ardha-Matsyendrasana, Shalabhasana.
Siła harmonii.
Element ziemi i wody.
Cechy określające osobę o zrównoważonych cechach doshy kapha: powolny, silny, statyczny, stabilny, spokojny, pełen współczucia i miłości, cierpliwy, zimny, mokry, ciężki, oleisty, gęsty.
Gdy kapha jest zaburzona możesz czuć się ospały, senny, zmęczony, mieć uczucie ciężkości, problemy z krążeniem i trawieniem, skłonności do spania zbyt długo, bóle stawów i mięśni, wrażenie ciężkich kończyn.
Praktykuj najlepiej codziennie i utrzymuj dynamiczne tempo, oddychaj głęboko, staraj się poczuć lekkość w pozycjach, bądź precyzyjny.
Ćwicz w ciepłych pomieszczeniach. W przypadku zmęczenia odpocznij chwilę, by wyrównać oddech, a następnie kontynuuj. Nie rezygnuj z wykonywania trudniejszych czy bardziej wymagających asan. Praktykuj również pranayamę np. khapalabathi.
Asany dla kaphy: Adho Mukha Svanasana, Urdhva Mukha Svanasana, Virabhadrasana, Simhasana, Mayurasana, Purvottanasana, Gomukasana, Ardha-Matsyendrasana, Halasana, Sarvangasana, Matsyasana, Trikonasana, Sirsasana, Prasarita Padottanasana.
Chciałabym jeszcze raz podkreślić, że nasza praktyka i to jak ją wykonujemy, to tylko jeden z elementów równoważenia naszej doshy. Zachęcam serdecznie do obserwacji waszego ciała i tego jak reaguje na konkretne asany.
Uwaga skierowana na wasze indywidualne, unikalne cechy na pewno pozwoli wam czerpać więcej przyjemności z jogi, wpłynie korzystniej na wasze samopoczucie i nauczy głębszego wglądu w samego siebie.
Autorką tekstu jest Marta Żurawska.
PortalYogi to jedna z największych platform wymiany wiedzy, doświadczeń i inspiracji na temat jogi w Polsce. Powstała, aby pomóc Ci praktykować jogę bezpiecznie i efektywnie w domowym zaciszu. Samo Internetowe Studio PortalYogi, to efekt współpracy z czołowymi polskimi instruktorami jogi, którzy uczą jogi online.
Artykuły, które mogą Ci się spodobać.
Dołącz do naszej jogowej społeczności. Otrzymasz od nas zniżkę na pierwszy miesiąc do Studia, darmowe materiały pomocne w praktyce jogi, cotygodniową inspirację oraz ekskluzywny dostęp do jogowych wydarzeń oraz promocji.