3 sposoby na poprawę równowagi – pozycje balansowe

Asany, w których przy braku skupienia możemy w łatwy sposób stracić równowagę i wywinąć orła (i nie chodzi tu o Garudasanę), stanowią niemałe wyzwanie. Dla większości z nas na początku drogi nie tylko pozycje balansowe, lecz większość pozycji stojących bywa mocno problematyczna pod kątem utrzymania równowagi.

Po co praktykować pozycje balansowe?

Osobiście uważam, że poskromienie pozycji balansowych daje niezwykłe poczucie kontroli i mnóstwo satysfakcji. Dotyczy to szczególnie tych pozycji, które na pierwszy rzut oka wydawały się nie do osiągnięcia.

Pamiętam moje długie zmagania ze staniem na głowie. Choć barki dawały radę, szyja czuła się świetnie, brak ściany natychmiast „wytrącał” mnie z asany.

Teraz kiedy w Salamba Sirsasana stoję stabilnie, wspomnienie trudnej drogi daje mi dużo radości.

Pozycje balansowe pomagają utrzymać skupienie. Są w pewnym sensie wskaźnikiem koncentracji na „tu i teraz”.

Jeżeli Twoje myśli odpływają daleko, balans natychmiast staje się trudniejszy. Może zaobserwowałeś, że kiedy na praktykę trafisz spóźniony, albo w tym akurat dniu wydarzyło się coś, co bardzo zaprząta Ci głowę, nawet prosta dotąd pozycja drzewa (Vrksasana) staje się wyzwaniem.

Poprzez wzmożone utrzymywanie uwagi i skupienia ta grupa asan bardzo mocno rozwija świadomość ciała.

Zauważamy, gdzie znajduje się nasz punkt ciężkości, dostrzegamy asymetrię ciała, którą stronę mamy silniejszą, a którą słabszą.

Praktyka niektórych balansów wymaga dużego zaangażowania, dlatego uczy sumienności i regularności, a te umiejętności przeniesione na życie są wartością samą w sobie.

Nie zapomnij, że balansowanie aktywuje mięśnie głębokie, które odpowiedzialne są za utrzymywanie Twojej prawidłowej postawy na co dzień. Ich aktywacja wpływa na poprawę stabilizacji całego ciała. Te mięśnie –  choć nie powinny – często lenią się podczas praktyki.

Jak poprawić jakość pozycji równoważnych?

Asany na równowagę w sekwencji

Po pierwsze, chcąc poprawić równowagę, proponuję Ci wpleść w praktykę całe sekwencje pozycji balansowych zamiast pojedynczych asan.

Można nawet pomyśleć o zapętleniu kilku pozycji. Ważne, by praktykować na swoim poziomie i nie zaczynać od razu od rajskiego ptaka i stania na rękach, lecz stopniowo zwiększać poziom trudności.

Dobrymi pozycjami na start będzie drzewo w wariancie ze stopą na łydce, pozycja Utthita Hasta Padangusthasana wariant z chwytem za kolano. Z czasem dobrze jest modyfikować sekwencje tak, by stanowiły coraz większe wyzwanie.

Regularność w nauce równowagi

Po drugie, moje własne doświadczenie z pozycjami balansowymi pokazuje, że najlepsze efekty dają bardzo częste próby wykonania pozycji. I nie mówię tu tylko o codziennej praktyce, ale o próbowaniu „co chwilę”, niekoniecznie ściśle na macie.

Jeżeli chcesz uzyskać stabilność w Pozycji tancerza (Natarajasana), zrób sobie przerwę w pracy co godzinę, odejdź od komputera i spróbuj. Pobudzisz krążenie, Twój mózg na chwile odpocznie, oddech pogłębi się, a Ty nauczysz ciało poczucia naturalności w tej właśnie pozycji. A może wypróbuj pozycje balansowe podczas mycia zębów.

Oczywiście, tego rodzaju praktyka jest raczej zabawą z samą asaną i wręcz może się kłócić z próbą bycia „tu i teraz” (mycie zębów dla samego mycia, a nie dla ćwiczenia asany), ale na pewno może pomóc w pracy z ciałem. Miej na uwadze, że jeżeli planujesz praktykować skomplikowaną dla Ciebie asanę, to ważna jest rozgrzewka, dlatego tego typu eksperymenty planuj z głową.

Baw się i uciekaj od nudy, eksperymentuj

Dzieci uczą się najszybciej, bo robią to poprzez zabawę, więc… pobaw się!

Poszukaj czegoś, co wytrąci Cię z równowagi, znajdź niestabilne powierzchnie i zobacz, co da się z nimi zrobić. Jeśli chcesz sprawdzić co jest najlepsze dla Ciebie – zrób nasz quiz i przekonaj się jaka joga pasuje do Ciebie. Bo może potrzeba Ci teraz więcej zabawy z balansem, wzmocnienia a może siły?

Zwiń matę i użyj jej do wykonania Utkatasany (Pozycja krzesła), Pasasany (Pozycja pętli), Malasany (Pozycja girlandy), użyj wypchanej mocno poduszki (flak poduszkowy ułatwi balans, zamiast utrudnić) do wykonania Navasany (Pozycja okrętu), Upavistha Konasany (Pozycja kąta), czy Ubhaya Padangusthasany (Chwyt za dwa paluchy).

Idź na siłownię, użyj bosu, beretów stosowanych na zajęciach dla zdrowego kręgosłupa, albo poszukaj warsztatów jogi na deskach surfingowych. Jeżeli przypadną Ci do gustu, możesz zainwestować i wybrać odpowiedni sprzęt do praktyki w domu.

Poprawa równowagi. O czym pamiętać?

Przy wykonywaniu pozycji równoważnych pamiętaj o kilku zasadach, które pomogą Ci utrzymać balans:

• W pozycjach stojących dobrze ustaw stopę nogi podpierającej: dociśnij równomiernie obie krawędzie stopy, rozłóż ciężar ciała na piętę i poduszki, dociśnij nasadę dużego palca
• Znajdź punkt w przestrzeni i utrzymuj na nim wzrok, to pomaga utrzymać koncentrację i stabilność
• Zaangażuj mięśnie głębokie brzucha i kręgosłupa. Spięte mięśnie tułowia pozwalają utrzymać stabilność pozycji
• Wykonuj ruchy precyzyjnie, jeśli pełna pozycja jest dla Ciebie za trudna, wykonaj wariant łatwiejszy, przygotowawczy
• Pamiętaj o oddychaniu – jego rytm również pomaga w koncentracji

Ile czasu potrzeba, żeby być dobrym w pozycjach balansowych?

Kształtowanie pozycji balansowych jest bardzo indywidualne, zależy od wielu czynników:

• rozciągnięcia ciała,
• siły mięśni (również tych zwanych core),
• od innych aktywności życiowych, niezwiązanych bezpośrednio z jogą.

Nieraz widziałam przypadki osób, które na co dzień lubią sporty bazujące na równowadze statycznej lub dynamicznej (sporty zimowe, taniec, jazda na deskorolce) i bez większego problemu wchodzą w pozycje balansu na rękach takie jak Bakasana (Pozycja kruka), czy Mayurasana (Pozycja pawia).

Z drugiej strony pamiętam wywiad z Kino MacGregor, która mówi, że dojście do Pozycji pawia zajęło jej wiele lat.

Proporcje ciała a utrzymanie balansu i równowagi

Dużo zależy od proporcji ciała. Osoby o stosunkowo szczupłych nogach, rozbudowanej i silnej klatce piersiowej, będą miały łatwość w balansowaniu na rękach. Osoby o budowie gruszki, o dużych pośladkach, udach i łydkach, a niewielkiej górze ciała – poradzą sobie lepiej w balansie na stopach.

Inne asany będą dla Ciebie wyzwaniem, jeśli Twoim problemem jest sztywność ciała, inne kiedy brakuje Ci siły. Pamiętaj, że najbardziej liczy się sama droga. Kiedy uczysz się trudnej dla Ciebie pozycji równoważnej, podziel sobie praktykę na etapy.

Jeśli zaczynasz się chwiać i tracisz równowagę, wybierz wariant pozycji, który będzie nadal wymagający, ale jednocześnie będziesz w stanie utrzymać stabilność. Bez balansu nie można zbudować pozycji, dlatego jeśli zaczynasz walczyć i tracisz kontrolę nad ruchami ciała, pozostań na wcześniejszym etapie.

W pozycjach balansowych ważniejsza jest precyzja niż samo pogłębianie pozycji. Daj sobie czas. Obserwuj ciało i pozwól sobie poczuć pracę ciała na każdym z etapów. Buduj równowagę powoli, stopniowo, z uwagą.

Praktykuj – pozycje balansowe i praca nad nimi mogą przynieść – oprócz oczywistych korzyści zdrowotnych – również wiele radości. Utrzymanie pozycji balansowych daje mnóstwo satysfakcji – zyskujesz większe poczucie kontroli oraz poprawiasz koncentrację.

Zachowanie równowagi w wybranej asanie może być prawdziwym sprawdzianem umiejętności… Dlatego dołącz do PortalYogi – Studia Jogi Online i weź udział w wyzwaniu: „Balanse w jodze – siła vinyasy”. Przygotuj ciało oraz umysł do 4 najtrudniejszych jogowych pozycji: Kruka, Tancerza, Pincha i Pozycji rajskiego ptaka i odzyskaj wewnętrzny balans.

P.S. Oprócz tego programu w Studio Jogi Online znajdziesz setki wyzwań, planów praktyki, sesji jogi, medytacji i Pilates.